بررسی ارتباط بین تهییج طلبی و خستگی صنعتی با در نظر گرفتن متغیر ادراک زمان |
- جربه طلبی
- بازداری زدایی
- حساسیت نسبت به یکنو اختی (رینات و همکاران، 2009)
در تمامی این تحقیقات که با طیف “موافق – مخالف” 7 تایی انجام شد، میزان همبستگی داخلی این پارامترها بالای 8/0 گزارش شد، به جز مولفه تجربه طلبی که میزان همبستگی حدود 71/0 تا 74/0 گزارش شده است.
از طرفی خستگی به طور عمومی به عنوان حالتی از خستگی ذهنی و روانی تعریف میشود که منجر به کاهش راندمان کاری میشود. (بیسن و پیریا، ، 2010، ص 107 – 111) در محیط های صنعتی به دلیل کارهای تکراری و یکنواخت “خستگی صنعتی” مطرح میشود. با توجه به تحقیقات مایر در سال 1970 ادعا میشود که کارهای تکراری، انسانها را به حالتی روبات گونه تبدیل میکند و باعث افول ارزشهای انسانی ای مانند مهارت، تمایز فردی و اعتماد به نفس در انسان میشود (فیلیپو، 1989).
خستگی از برداشت شخص از محیط به عنوان محیطی ملالت بار وکسل کننده و همچنین ناشی از عدم برانگیختکی شخص در محیط حاصل میشود.
در کنار خستگی، مفهوم دیگری نیز مطرح میشود به نام “استعداد دلزدگی” که در سال 1986 توسط فارمر و ساندبرگ به عنوان یک پارامتر شخصیتی قابل اندازه گیری عنوان شد که در مبحث تهییج طلبی از زیر شاخه های تهییج طلبی محسوب میشود. دلزدگی در محیط کار میتواند خود به عنوان عامل برخی مشکلات و یا به عنوان یک مشکل معلول از عوامل دیگر مورد بررسی قرار گیرد (لوکیدو، 2009). به طور کلی عوامل خستگی را میتوان به دو دسته عوامل محیطی و عوامل شخصیتی تقسیم کرد.
به عنوان متغیر مداخله گر “ادراک زمان” مورد مطالعه قرار میگیرد. متغیر ادراک زمان به معنای درک گذر زمان توسط فرد است(هی کیانگ و همکاران، 2006). این متغیر در هر شخص به این علت مطرح میشود که بر خلاف زمان که در علم فیزیک دارای مقیاس اندازه گیری ثابت است، در علم روانشناسی درک گذر زمان باید از فیلتر پروسه مغز گذر کند، بنابراین استنباط زمان برای هر شخص در موقعیتهای مختف متفاوت است (والر و همکاران).
1-3 اهمیت مساله
با پیشرفت روز افزون علم مدیریت و گسترده شدن هرچه بیشتر علم مدیریت در سایر علوم، لزوم انجام تحقیقات بین رشته ای اولویت دو چندان مییابد. از ابتدای گسترش علم مدیریت، همواره رابطه بسیار نزدیکی بین علوم مدیریت و روانشناسی وجود داشته است و از طرفی علم روانشناسی با ایجاد شناخت دقیق و علمی وجود انسان، ابزاری کارساز در نزد مدیران قرار میدهد.
تا کنون تحقیقات زیادی در زمینه مدیریت منابع انسانی انجام گرفته است، اما بسیار کم دیده شده که پارامترهای شخصیتی روانشناختی در زمینه مدیریت صنعتی، به طور مستقیم مورد تحقیق قرار گیرد. سه پارامتر مورد بحث در این رساله، از مهمترین ابعاد شخصیتی هر فرد بوده که شناخت تک تک آنها و همچنین روابط فی ما بین آنها ارتباط مستقیم با پارامتر های رضایت شغلی، تناسب شغل و شاغل و بهره وری کاری افراد در محیط کاری دارد. با مقایسه نتایج این تحقیق میتوان استراتژی های مناسب در مورد منابع انسانی سازمان پیشنهاد کرد که با تلقی انسان به عنوان مهمترین سرمایه هر سازمان میتواند تاثیر به سزایی بر عملکرد واحد صنعتی بگذارد (مایر، 1970) (بیسن و پیریا، 2010، ص 1-5)
1-4-4 هدف اولیه مساله
بررسی ارتباط بین میزان تهییج طلبی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی
1-4-2 اهداف ثانویه مساله
الف: بررسی ارتباط بین میزان هیجان خواهی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی.
ب: بررسی ارتباط بین میزان تجربه طلبی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی.
ج: بررسی ارتباط بین میزان بازداری زدایی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی.
د: بررسی ارتباط بین میزان ملالپذیری با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی.
ه: بررسی ارتباط بین میزان تنوع طلبی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی.
و: بررسی ارتباط بین میزان ماجراجویی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی.
1-5 فرضیه های تحقیق
1-5-1 فرضیه اصلی
ارتباط معناداری بین میزان تهییج طلبی و میزان خستگی صنعتی با توجه به عامل ادراک زمان وجود دارد.
1-5-2 فرضیه های فرعی
الف: ارتباط معناداری بین میزان هیجان خواهی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی وجود دارد.
ب: ارتباط معناداری بین میزان تجربه طلبی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی وجود دارد.
ج: ارتباط معناداری بین میزان بازداری زدایی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی وجود دارد.
د: ارتباط معناداری بین میزان ملالپذیری با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی وجود دارد.
ه: ارتباط معناداری بین میزان تنوع طلبی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی وجود دارد.
و: ارتباط معناداری بین میزان ماجراجویی با توجه به ادراک از زمان و میزان خستگی صنعتی وجود دارد.
1-6 تعاریف
1-6-1 تعاریف عملیاتی
تعریف عملیاتی ، تعریفی است که بر ویژگی های قابل مشاهده استوار است. به عبارت دیگر تعاریف عملیاتی، فعالیت های محقق را در اندازه گیری یا دست کاری یک متغیر مشخص می سازد و راهنمای محقق درانجام فرایند تحقیق میگردد و شیوه انجام کار محقق را مشخص میسازد. با این توضیح تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق حاضر عبارتند از :
الف- تهییج طلبی
میل ذاتی افراد برای روبرو شدن با هیجان، موضوعات متنوع و چالش برانگیز و ریسک کردن در طول زندگی
ب- خستگی صنعتی
احساس ملالت و دلزدگی روانی فرد در محیط صنعتی که باعث پایین آمدن بهره وری شخص در محیط کاری خود میشود. در برخی از متوت از این متغیر با نام “دلزدگی صنعتی” نیز یاد شده است.
ج- ادراک از زمان:
درک شخصی هر فرد از گذر زمان را ادراک زمان میگویند. بر خلاف آنکه زمان به عنوان یک پارامتر عینی دارای مقیاس اندازه گیری میباشد، انسان ها زمان را به صورت ذهنی پردازش میکنند که گذر زمان را برای انسانها متفاوت از یکدیگر میسازد.
1-6-2 تعاریف نظری
تعریف نظری تعریف دقیق و علمی مبتنی بر یافته های پژوهش گران و بر اساس مراجع علمی میباشد.
الف- تهییج طلبی
زاکرمن تهییج طلبی را به صورت صفتی تعریف کرده که ویژگی آن، جستجوی هیجان و تجربه متنوع، تازه، پیچیده و جدید و میل پرداختن به خطرهای بدنی، اجتماعی و مالی به خاطر خود این تجربه ها است(نحوی شیرازی، 1387 به نقل از زاکرمن، 1984). زاکرمن تهییج طلبی را دارای چهار بعد اصلی دانسته است:
1- هیجان خواهی و ماجراجویی: میل به فعالیت های بدنی که سرعت، خطر و تازگی داشته باشند.
2- تجربه طلبی: جستجوی تجربه های نو به کمک مسافرت، موسیقی، هنر و یا سبک زندگی ناهمگون
با اشخاصی که گرایش های مشابه دارند.
3- بازداری زدایی: تمایل به تکانشی بودن، سرکشی در برابر هنجارهای اجتماعی و ترجیح دادن موقعیت های
غیرقابل پیش بینی.
4- حساسیت نسبت به یکنو اختی: بیزاری از تجارب تکراری، کارهای عادی و افراد قابل پیش بینی (نحوی شیرازی، 1387 به نقل از زاکرمن، 1984).
ب- خستگی صنعتی:
خستگی صنعتی به طور خاص به خستگی ذهنی و یا روانی اتلاق میشود که منجر به پایین آمدن سطح کاری آن فرد میشود (رینات و همکاران، 2009).
ملالت از دیدگاه فیشر اینگونه توصیف میشود: “وضعیتی نامطلوب و عاطفی گذرا که فرد در آن، احساس عدم علاقه یا ناتوانی در تمرکز در فعالیت را تجربه میکند” (فیشر، 1993، ص 395-396).
ج- ادراک از زمان
درک شخصی هر فرد از گذر زمان را ادراک زمان میگویند. بر خلاف آنکه زمان به عنوان یک پارامتر عینی دارای مقیاس اندازه گیری میباشد، انسان ها زمان را به صورت ذهنی پردازش میکنند که گذر زمان را برای انسانها متفاوت از یکدیگر میسازد. (نووتنی 1994، ص 6-8)
1-7 چهارچوب بحث
چهارچوب تحقیق، از سه بعد موضوعی، مکانی و زمانی مورد بررسی قرار میگیرد:
1-7-1 چهارچوب موضوعی
بررسی ارتباط بین میزان تهییج طلبی و میزان خستگی صنعتی با توجه به عامل ادراک زمان در کارکنان دارای مدرک لیسانس یا بالاتر در کارخانجات داروسازی جاده کرج میباشد. علت گنجاندن فیلتر مدرک به این خاطر است که اهداف تحقیق در مورد کارهای یدی و تکراری محل اعراب ندارد و تنها مشاغلی انتخاب میشود که دارای فعالیت های ذهنی در چهارچوب شرح وظایف خود باشند.
1-7-2-چهارچوب مکانی
به علت اهمیت دقت نیروی انسانی در صنایع داروسازی این محدوده شغلی برای این تحقیق در نظر گرفته شد، زیرا همسانی موقعت شغلی و شاغل برای به دست آوردن بالاترین بهرهوری و کمترین ضریب خطا مهم است.
برای اینکه جهت اجرای تحقیق، نمونه ها دارای پست هایی با مشخصات کافی باشند و هر کارخانه ای احتمالاً به اجرای آن تمایل نشان ندهد و به منظور تبیین دقیق تر موضوع، کارخانجات داروسازی در یک محدوده مکانی خاص درنظر گرفته شدند تا بتوان به اندازه نمونه مورد نظر برای رسیدن به نتایج آماری مناسب دست یافت.
1-7-3 چهارچوب زمانی
موضوع به طور فعال در بهار 1390شروع و مورد بررسی قرار گرفته است محدوده زمانی این تحقیق حدوداً 10 ماه به طول انجامید. از این مدت 3 ماه صرف مدل سازی و مطالعه نظری موضوع شده و مابقی زمان تعیین شده به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز و تجزیه و تحلیل آن و در نهایت تحلیل نهایی آماری نتایج بدست آمده، اختصاص داده شده است.
1-8- جامعه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه
این پژوهش از نوع پیمایشی است و بر پایه روشهای آماری همراه با پخش پرسشنامه های استاندارد شده مربوط به سنجش پارامترهای مرتبط در بین کارکنان انجام شده است. جامعه آماری مورد بررسی، کارکنان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر در کارخانجات داروسازی خصوصی محدوده ابتدای جاده کرج تا کیلومتر 10 آن جاده میباشد. تعداد این کارخانجات 20 عدد بوده و میزان کارشناسان این کارخانجات که جامعه آماری را تشکیل میدهند 800 نفر تخمین زده میشود. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شده است و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 150 نفر معین شده است.
1-9 روشها و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها
روش های تحلیل عاملی تأییدی (CFA)
مربع همبستگی چندگانه (SMC)
مدل معادلات ساختاری (SEM) و آزمون T
فرم در حال بارگذاری ...
[دوشنبه 1399-12-25] [ 02:17:00 ب.ظ ]
|